'Vriendelijk en vol mededogen. Wijs en vaardig handelen in het leven van alledag'

Overzicht boek: vriendelijk en vol mededogen

Dit boek, geschreven door Sebo Ebbens, is eind Mei 2022 verschenen, en verkrijgbaar bij de boekhandel. Het kost E 24,95 en is uitgegeven door uitgeverij Asoka. Dit boek beschrijft verschillende manieren waarop we onze vriendelijkheid en ons (volle) mededogen in ons dagelijks leven naar onszelf en anderen kunnen vormgeven. Een belangrijk thema in het boek is het zoeken naar een goede balans tussen vriendelijkheid en mededogen voor onszelf, en vriendelijkheid en mededogen voor anderen. Als die balans er niet is, missen we iets.

Vooraf een paar opmerkingen naar aanleiding van dit boek:

  • Er worden verschillende cursussen aangeboden over vriendelijkheid en mededogen, gebaseerd op dit boek. Zie voor aanbod op deze website alle cursussen van de drie boeken. Daar wordt u verder verwezen. 
  • Het is altijd mogelijk om zelf een cursus over het boek over mededogen te organiseren. Klik daartoe op aanbod vriendelijkheid en mededogen. Daar is ook te zien dat er nog een extra boekje over mededogen aangeschaft kan worden voor E 10,-
  • Er is meer informatie te vinden over cursussen die momenteel worden aangeboden of op dit moment lopen, ook over vriendelijkheid en mededogen. Klik daartoe op open activiteiten.
  • Er is op deze website een raamwerk te vinden voor de drie boeken. Klik daarvoor op acht lessen uit het Tibetaanse dodenboek voor ons leven. Daar is ook te lezen dat mededogen niet alleen belangrijk is tijdens ons leven maar ook tijdens ons sterven.

Klik voor een recensie van dit boek door de openbare bibliotheken op NBD Biblion, boek mededogen.
Zie voor een recensie van het boek in het dagblad Trouw op 2 november 2022 hiernaast.

Indien er verdere vragen zijn, klik op contact . 

Beschrijving boek
Hieronder is een korte beschrijving van de inhouden van dit boek te vinden. Het boek bestaat uit twee delen. Bij deel 1 ligt de klemtoon sterk op de theorie van vriendelijkheid en mededogen, ook al worden er veel voorbeelden gegeven en regelmatig kleinere beoefeningen. Bij deel 2 ligt de klemtoon op vooral op beoefening. Er zijn 11 beoefeningen te vinden die we kunnen doen om onze vriendelijkheid en ons mededogen te versterken. In deel 1 wordt regelmatig verwezen naar deel 2. Aan het eind van het boek is een begrippenlijst opgenomen waarin de diverse (boeddhistische) begrippen worden toegelicht. 

Deel 1 van het boek: 4 hoofdstukken

Hoofdstuk 1 geeft een raamwerk voor de ethiek van vriendelijkheid en mededogen. Dit raamwerk komt van de huidige Dalai Lama. Die ethiek bestaat uit vier vormen. Die vier vormen zijn: de ethiek van handelen met het oogmerk anderen geen schade of verdere schade toe te brengen, de ethiek van deugdzaam handelen, de ethiek van mededogend handelen, en de ethiek voorbij ethiek: de ethiek van inherent, onvoorwaardelijk, vol mededogen.

Hoofdstuk 2 beschrijft hoe we vertrouwd kunnen raken met vriendelijkheid en mededogen. Hoe we vertrouwd raken wordt beschreven in 8 coupletten. Deze coupletten komen van Langri Tangpa. De veronderstelling is dat, als we vertrouwd zijn met wat het betekent om vriendelijk en meedogend te zijn, we dit ook regelmatig in ons dagelijks leven zullen inzetten. Een belangrijke grondslag van de vormgeving van onze vriendelijkheid en ons mededogen is dat we de ander als gelijkwaardig aan onszelf zien.

Hoofdstuk 3 beschrijft zes vaardige handelwijzen we kunnen inzetten bij het vormgeven van onze vriendelijkheid, ons mededogen en onze menselijkheid in ons dagelijks leven. De zes vaardige handelwijzen komen van Shantideva. Het gaat om: vrijgevigheid, discipline, geduld, vreugdevolle inspanning, meditatie in actie, en kennis en onderscheidend inzicht (ook wel prajna genoemd).

Hoofdstuk 4 beschrijft 5 uitspraken van Chögyam Trungpa. Chögyam Trungpa stelde dat, als we deze vijf uitspraken volmondig kunnen uitspreken, we vol mededogen en vol menselijk in de wereld staan. Als we vol mededogen in de wereld staan, is iedereen en elke situatie inbegrepen. De vijf uitspraken zijn: ‘ja’, ‘nee’, ‘welkom’, ‘tot ziens’, en ‘ik hou van jou.’ 

Deel 2 van het boek: 11 beoefeningen

In deel 2 van het boek worden 11 beoefeningen besproken die ons ondersteunen bij onze poging om vriendelijk en meedogend te zijn naar zowel onszelf als naar anderen. Het gaat om verschillende soorten beoefeningen.

  • Zo zijn er beoefeningen als shamatha meditatie te vinden waarin we leren onze geest te temmen. Als onze geest getemd is schieten we met onze aandacht niet meer alle kanten uit, en kunnen we onze aandacht beter houden bij wat we aan het doen zijn.
  • Ook zijn er beoefeningen te vinden die ons kunnen helpen vriendelijk en direct met onszelf om te gaan, zodat we vandaar uit weer vriendelijk en meedogend met anderen kunnen omgaan. Als we namelijk niet aardig zijn voor onszelf, is het moeilijk om aardig te zijn voor anderen.
  • Ook zijn er beoefeningen die ons kunnen helpen ons mededogen naar anderen vorm te geven en in balans te houden. Het is belangrijk dat we, in welke situatie we ook zijn, we ook altijd goed voor onszelf blijven zorgen. Als we bijvoorbeeld ziek of overspannen worden, zijn diegenen voor wie we het deden, (wellicht alweer) teleurgesteld, omdat we het laten afweten.
  • Tot slot zijn er beoefeningen die ons kunnen helpen vol en met mededogen in het leven te staan. Dit betekent dat we ons onvoorwaardelijk en direct aan iemand verbinden. We aarzelen niet om te doen wat nodig is om te doen. Een beoefening is bijvoorbeeld de beoefening van de innerlijke en/of behulpzame vriend(in). Zie hieronder.

Vier van de beoefeningen in dit boek zijn ook in de andere twee boeken te vinden. Voor een korte instructie voor deze beoefeningen wordt er verwezen naar de website ’toegepast-boeddhisme’. Het gaat om de beoefeningen van:
* shamatha meditatie (het temmen van de geest). Klik op shamatha meditatie voor een korte instructie;
* van vriendschap sluiten met onszelf. Klik op de beoefening van vriendelijkheid voor een korte instructie;
* tonglen (ontwikkelen mededogen voor anderen). Klik op de beoefening van tonglen voor een korte instructie;
* de innerlijke en behulpzame vriend(in). Klik daartoe op vol aanwezig zijn. Volle aanwezigheid is direct verwant met de innerlijke en behulpzame vriend(in).

Deze beoefeningen zijn geschikt om ons te helpen bij het versterken van de kwaliteit van ons leven en ons sterven (en daarna).